donderdag 28 juli 2016

Inmaken op zoetzuur

Ook jij kunt het!
Laatst blogde ik over inmaken op zoetzuur. Ik kreeg hier verschillende vragen over. Daarom schrijf ik er vandaag een logje over en deel ik mijn lievelingsrecepten.

Inmaken op zoetzuur doe ik al jaren. Ik vind het een prettige bewaarmethode. Het lukt altijd en het resultaat is heel smakelijk.

Ook als je nog nooit iets ingemaakt hebt, kun je met goed resultaat inmaken op zoetzuur. Het vereist namelijk geen speciale vaardigheden en je hebt er ook geen speciale apparaten of wat dan ook voor nodig. Zelfs geen speciale ingrediënten.

Benodigdheden
Voor het zoetzuur heb je uiteraard iets zoets en iets zuurs nodig. Je kunt voor zoet gewoon suiker gebruiken. Maar wie liever geen geraffineerde suikers gebruikt: honing gaat ook geweldig! Je kunt dan de suiker in een recept gewoon 1 op 1 vervangen door honing. Voor het zuur heb je azijn nodig. Je kunt in principe elke soort azijn gebruiken, die je lekker vindt. Wie weet heb je wel zelfgemaakte appelazijn (moet ik nodig weer eens gaan maken!). Of je neemt eenvoudige, goedkope huishoudazijn. Ook goed. Zelf neem ik meestal inmaakazijn. Dat kun je gewoon bij een iets beter gesorteerde supermarkt kopen. Deze azijn heeft net een wat hogere zuurgraad en daardoor zou je de houdbaarheid van je producten verbeteren. Ook inmaakazijn is trouwens spotgoedkoop. Als laatste heb je kruiden nodig. Dit seizoen gebruik ik voor het eerst inmaakkruiden. Die verkoop ik in mijn webshop. Deze kruiden bevatten heel veel soorten ingrediënten. Ook wat soorten die ik niet standaard in huis heb.  Ik vind het daarom wel gemakkelijk, dat het op voorhand gemengd is. Er zit in: koriander, jeneverbessen, paprika, mosterd, komijn, peper, piment, oregano, chili, karwijzaad, venkelzaad.
Aan materialen heb je enkel een voorraadje brandschone schroefdekselpotten nodig. Je kunt de potten met heet sodawater wassen en daarna goed omspoelen. Maar schone potten uit de vaatwasser werken ook prima. Voor de zekerheid kun je ze steriliseren in de magnetron (potten omspoelen en met aanhangend water enkele minuten op vol vermogen in de magnetron) of in in de oven. Let erop, dat de deksels onbeschadigd zijn en kook ze een paar minuten uit. Als laatste heb je een grote pan nodig.

Laten we maar snel aan de slag gaan!

Courgettes op zoetzuur
Heb je courgettes op de tuin? Dan weet je het: als ze gaan groeien, kijk je er vol ongeduld naar uit, dat je de eerste courgette kunt oogsten. Maar al snel volgt er een explosie aan courgettes. Voor het mooi moet je ze plukken als ze nog niet al te groot zijn. Dan zijn ze namelijk het smakelijkst en zijn de zaadlijsten nog niet zo groot. Maar als je even niet oplet, hangen er in no time reuze exemplaren. En dan komt er al snel een moment, dat de courgettes je ongeveer de neus en de oren uitkomen. Je deelt eens wat, maakt nog maar eens een pan courgettesoep, misschien maak je glutenvrije courgette-spaghetti, weet ik veel. Een keer houdt het op. Dan kun je geen courgette meer zien. Dat is het moment, dat je je voor één keer over je opgelopen courgette-trauma moet heenzetten. Je gaat ze namelijk inmaken op zoetzuur. Wedden dat je daar in de komende winter heel gelukkig van wordt?
(Heb je geen tuin met courgettes? Ze zijn in de zomer ook altijd een periode bijna te geef op de markt bij de groentenkraam!)

Het recept wat ik gebruik is van Landleven. Maar ik heb er wel wat aan gewijzigd. Dit is de gewijzigde versie:

Ingrediënten:

* 1 kilo courgettes (schoongemaakt gewicht)
* 2 uien
* 3 el zout
* 500 ml (inmaak)azijn
* 300 gr honing
* 2 tl kurkuma (o.a. lekker voordelig in de eenvoudiglevenshop verkrijgbaar)
* 1 el inmaakkruiden

Je gebruikt dus het liefst niet al te grote courgettes. Je wast ze en snijdt de boven- en onderkant eraf. Daarna snijd je ze in de lengte in kwarten. Vier lange repen per courgette dus. En als je toch wat grotere/dikkere exemplaren hebt, dan snijd je ze maar in achten.
Nu snijd je de zaadlijsten van de repen. Dit is belangrijk. Als je ze laat zitten, krijg je snotterige inmaak! De repen zonder zaadlijsten snijd je in stukjes. Een kind kan de was doen. Kijk maar: Henk (9) was mijn snij-maatje de laatste keer :-).


Je snijdt net zo lang, tot je 1 kilo courgettestukjes hebt. Deze stukjes bestrooi je met het zout en je laat ze zo een paar uur staan. Ook dit is heel belangrijk! Het zout trekt het vocht uit de courgettes en zorgt ervoor dat je straks lekker knapperig zoetzuur hebt.

Na een paar uur kieper je de courgettestukjes in een vergiet en je spoelt ze af. Laat uitlekken. Breng de azijn met de honing, de kurkuma en de inmaak kruiden aan de kook. Laat een minuut of wat zachtjes koken, zodat de smaken goed in elkaar trekken.

Snipper intussen de uien en schep de snippers door de courgette-stukjes.

Zet je brandschone potten klaar. Vul ze met het courgette-ui mengsel. Duw alles goed aan. Er kan meer in een pot, dan je denkt :-). Vul de potten tot de rand met het kokendhete zoetzuur-mengsel. Draai de deksels op de potten. Zet de potten een poosje op hun kop. Klaar! Ja, heus. Dit is alles. Als je voorraad zo groot is, dat het niet binnen een maand of twee wordt opgegeten, kun je de houdbaarheid verlengen, door de potten een heetwaterbad te geven. Ook niets moeilijks aan: zodra je de deksels op de potten hebt gedraaid, zet je ze in een grote pan. Je vult de pan met water totdat de potten tot hun kraag in het water staan. Je brengt het zaakje tot tegen de kook (zo´n 80 tot 90 graden) en begint te timen. Na 20 - 30 minuten is het klaar. Je neemt de potten uit het water (een pottentang is dan wel handig, maar niet beslist noodzakelijk). Laten afkoelen. Klaar. Je zoetzuur is nu een jaar houdbaar!

Toch geen zin gekregen in deze klus? Op het moment heb ik courgettes op zoetzuur in m´n shop, bereid met honing van m´n eigen bijen. 

Bietjes op zoetzuur
Bietjes op zoetzuur is ook zo´n heerlijkheid. Als je bovenstaand verhaal hebt gelezen, zal het recept voor de bietjes je geen hoofdbrekens brengen. 

Ingrediënten:
3 kilo bietjes (of krootjes, zoals ze in de omgeving van Rotterdam worden genoemd)
700 ml. inmaakazijn
400 gr suiker (of honing)
1 eetlepel inmaakkruiden
1 el zout
2 uien, in flinterdunne ringen gesneden

Werkwijze
Kook de bietjes gaar. Laat afkoelen. Pel of schil ze. Snijd ze in blokjes (of schaaf ze in plakjes of rasp ze grof, net wat je voorkeur heeft). Meng de flinterdunne uienringen door de bietenblokjes.

Breng de azijn met de suiker, de kruiden en het zout aan de kook en laat een paar minuten zachtjes doorkoken.

Vul de brandschone potten met het bietjes-ui mengsel. Vul tot aan de rand bij met het kokendhete zoetzuur mengsel. Draai de deksels op de potten. Zet een poosje op hun kop. Klaar. Net als bij courgettes op zoetzuur, kun je de houdbaarheid verlengen, door de potten te wecken in een grote pan. Kleine moeite en dan neem je het zekere voor het onzekere!


Komkommers op zoetzuur
Een poosje geleden maakte ik komkommers op zoetzuur voor Terdege. Als grapje stak ik in elk potje een komkommer-smiley achter het glas :-). Het recept is weer kinderlijk eenvoudig:

3 dunne komkommers
750 ml (inmaak)azijn
250 gr suiker of honing
1 tl zout
1 el inmaakkruiden
stukje Spaanse peper
Verder nodig: brandschone potjes met eveneens brandschone schroefdeksels. Ik gebruikte 7 potjes van 250 ml.
Was de komkommers en snijd ze in plakjes. Breng de inmaakazijn met de suiker, het zout en de inmaakkruiden aan de kook. Houd het vocht tegen de kook aan, totdat u het gebruikt.  Maak van een aantal komkommerschijfjes smileys door er jeneverbessen (uit de inmaakkruiden) in te steken bij wijze van oogjes en een half ringetje Spaanse peper bij wijze van mondje. Dit gaat gemakkelijker als u met een mesje eerst een inkerving maakt. Druk de smileys achter het glas en vul de potjes verder stevig aan met de komkommerschijfjes. Vul de potjes af met het hete azijnmengsel. Schroef de deksels erop. Zet de potjes in een grote pan onder water en breng alles tot tegen de kook. (80 graden voor wie een thermometer heeft). Weck de potjes zo 20 minuten. Haal uit het water en laat afkoelen.

Let op: zet de potjes niet op hun kop. De jeneverbessen (oogjes) gaan dan gemakkelijk uit de komkommers (gezichtjes) en gaan dan drijven.



Komkommer is familie van de augurk (en ook van de courgette, trouwens). Ik vind komkommers op zoetzuur hetzelfde smaken als augurken op zoetzuur uit de winkel. Alleen is daar vaak chemische zoetstof aan toegevoegd (en andere dingen, die ik liever niet eet). Als je zorgt voor een voorraadje eigen inmaak van komkommer, hoef je dus geen winkel-augurken meer te kopen! En dan heb je bovendien iets vrolijks om naar te kijken, met die smiley´s :-).


Ga lekker los
Op deze manier is er van alles en nog wat op zoetzuur te zetten. Augurken en zilveruitjes natuurlijk! Misschien heb je die ook op de tuin. Maar denk ook eens aan zoetzuur van meloen. Of aan je zelfgemaakte atjar tjampoer. Gewoon even googlen. Dan doe je de leukste ideetjes op!

Maar waar eet je dat bij?
Na het publiceren van dit logje kwam er, via Willem z´n mailbox, een vraag: 

Want ik word razend enthousiast van haar meest recente blogpost over inmaken maar breek me het hoofd erover hoe jullie het zoetzuur dan opdienen. Gewoon bij de warme maaltijd, of voor op een boterham met kaas ofzoiets? Misschien is het ook leuk om dat erbij te vermelden voor zoetzuurnieuwkomers zoals ik ;)


Dus schrijf ik nog even een aanvulling :-). Zoetzuur kent vele toepassingen. Inderdaad lusten wij het graag op een boterham met kaas of met worst.

Maar ook in een groene salade bijvoorbeeld doe ik altijd iets zuurs. Als ik een lunchsalade voor Willem maak, zit daar altijd iets zoet in (meestal rozijnen), iets zuurs (het zoetzuur wat ik op dat moment open heb), vaak iets zouts (olijven, of gedroogde tomaten, of fetablokjes). Op die manier hoeft er geen alles overheersende en drabbig makende, vette saus over de salade. Hij smaakt puur veel lekkerder!

Zoetzuur is heerlijk bij een ´Hollands prakkie´, bijvoorbeeld stamppot rauwe andijvie, een maaltijd met witlof, prei, of wat dan ook. Vooral in de zomer is zo´n vorkje zoetzuur uit de koelkast een heerlijkheid!

Zoetzuur doet het ook prima bij (oosterse) rijstmaaltijden.

Bietjes op zoetzuur vinden wij ook lekker als hoofdgroente met aardappels en vlees. Ik maak de bietjes dan warm en doe er, als ik daar zin in heb, lekker ijsbergsla bij.

Hopelijk kan de zoetzuur-vreemdeling hier mee uit de voeten :-))