Een lange Tweede Pinksterdag

Zondagochtend zag ik iets vreemds op m'n dakterras. Er staat daar één bijenkast, met mijn ene overgebleven bijenvolk. In een hoek staat een hele hoge toren van zo'n tweeëneenhalve bijenkast op elkaar gestapeld, die momenteel niet in gebruik zijn. Om die toren lege kasten zag ik bijen vliegen. Ik keek eens wat beter en zag toen dat er ducktape, wat een vliegplank opgeklapt hield, had losgelaten. En er vlogen allemaal bijen in en uit die lege kast, zo halverwege de toren.

Drie mogelijkheden
Ik bedacht, dat het twee dingen kon betekenen. Nee, drie. Het eerste wat bij me opkwam was, dat er misschien een zwerm in mijn lege kast was neergestreken. Het tweede idee was, dat mijn bijenvolk had ontdekt, dat de vliegspleet open stond en dat er in die ongebruikte kasten wel wat lekkers te halen viel (ramen met nog wat honing erin). Het derde idee was, dat een vreemd volk die spleet met het lekkers erachter ontdekt had.

Gedachte twee was al snel van de baan, want er was geen vliegverkeer te bekennen tussen de bewoonde kast en de onbewoonde toren.

Bleef dus over: óf een zwerm, óf vreemde rovers...

Zwermen
Om dit te begrijpen moet ik wat vertellen over bijenzwermen:

Een bijenvolk kan in het voorjaar explosief groeien. De woonruimte wordt te klein en op een dag besluit de koningin dat ze met een deel van het volk op zoek gaat naar een nieuwe woning. De koningin vliegt dan met zo'n 20.000 werksters de kast uit (ze 'zwermen') en de bijen gaan ergens in een grote tros aan hangen. Bijvoorbeeld aan een tak van een boom, aan een lantaarnpaal, aan een dakgoot of gewoon aan het stuur van een fiets of zo. Enkele bijen gaan op inspectie uit op zoek naar nieuwe huisvesting. In de natuur kan zo'n bijenzwerm niet overleven. Maar gelukkig bellen mensen die zo'n zwerm zien hangen meestal direct (al dan niet paniekerig) naar de gemeente of naar een plaatselijke imker. De imker weet met zo'n zwerm wel raad. Hij schept de bijen in een speciale mand (een kiep) en doet ze 's avonds, als de boel gekalmeerd is, in een lege kast.
Intussen is er in de door de zwerm verlaten kast geen koningin meer. En geen koningin betekent: einde volk. Dat laten de bijen natuurlijk niet zomaar gebeuren. Al voordat de oude koningin is vertrokken zijn de bijen begonnen met het 'opkweken' van een nieuwe koningin. Als zij wordt geboren kan het volk weer verder. Er zijn dan dus twéé volken, waar er eerst één was. Zwermen is dus eigenlijk een vorm van voortplanten. Een zwerm = de geboorte van een nieuw volk.

De imker zal proberen dit zwermen te voorkomen. Je bent niet blij, als je kasten ineens voor een groot deel leeg zijn. Die zwermen kunnen best ver vliegen en het is dus lang niet gezegd, dat je je bijen ergens in de buurt terugvindt. Bovendien veroorzaakt zo'n zwerm overlast, omdat mensen er meestal bang van zijn (wat trouwens niet nodig is). Als je in of bij de bebouwde kom imkert, wil je dat zeker zien te voorkomen. Daarom maakt de imker, als hij weet of ziet dat de bijen in zwermstemming komen, kunstzwermen. Daarbij zorgt hij ervoor dat een deel van het volk (al dan niet met de oude koningin) in een aparte kast komt om daar tot een nieuw volk uit te groeien.

Einde lezing :-)

Indrukwekkend
Omdat het zondag was en we dan geen onnodig werk doen, besloot ik tot maandag te wachten om te kijken wat er aan de hand was.
Gedurende de dag werd het wel al drukker en drukker om de onbewoonde toren. En aan het einde van de (warme!) middag was de lucht vol met opgewonden, zoemende bijen. Het was een indrukwekkend gezicht!

Inspectie
Ik besloot om maandag, Tweede Pinksterdag, voor dag en dauw op te staan, om de boel te inspecteren. Om vijf uur had ik me al in m'n imkerpak gestoken en rookte mijn beroker dat het een aard had. Ik stond wel even met mijn handen in het haar. Waar moest ik beginnen? Ik besloot om de toren gewoon laagje voor laagje te gaan afbreken en dan maar te zien wat ik tegenkwam. Als ik geen bijen zou tegenkomen, betekende dat, dat er een vreemd volk aan het roven was geweest en dat de rovers 's avonds laat naar hun eigen kast waren gegaan om te overnachten. Dat was ook de reden, dat ik zo heel vroeg in de weer was, want ik wilde dan een nieuwe invasie rovers voorkomen en de onbewoonde toren goed dicht maken. Als ik wél bijen zou tegenkomen, had ik geluk. Dan was er écht een zwerm zomaar bij mij komen wonen ;-).

Een kado uit de lucht
Het werd al snel duidelijk. Ik tilde een dekplaat op en, heu, het krioelde eronder van de bijen. Ik blies wat rook over de bijen. Ze waren heel rustig. Er bleken in de stapel twee broedbaken op elkaar te staan en in beide bakken zaten volop bijen.

Voorzichtig haalde ik de bakken uit de toren, zette ze op een bodem, deed de dekplaat en een deksel erop en voilà: een nieuw volk! Zomaar uit de lucht komen vallen :-)).

Ik was nog niet klaar. Ik schoof de toren (althans, wat er nog van over was) opzij en zette de kast met het nieuwe volk keurig op de plaats van de toren. Bijen moet je namelijk niet verplaatsen. Ik maakte van alle onderdelen die nog over waren nu een keurig nette toren met goed dichtgetapete vliegspleten. En toen zat mijn imkerwerk erop.

Maar de rest van mijn werk nog niet!

Ouddorp
We hadden het plan om 's morgens met z'n allen naar de kerk te gaan en 's middags een poosje naar Ouddorp. En daarom zette ik snel een was aan. Die kon maar vast gedaan zijn. Ook maakte ik van een kilo bloem twee brooddegen om er broodjes van te bakken. Want als wij naar Ouddorp gaan, gaat de braaipaal mee en worden er broodjes met (ham)burgers gegeten aan het strand.

Het was nog even spannend of ons plan kon doorgaan, want het weer was instabiel geworden. Maar toen we tussen de middag Buienradar eens nauwkeurig bestudeerden, concludeerden we dat we het er wel op wagen konden. De voorspelde buien zouden vooral in het Zuid-Oosten zijn.

En zo reden we tegen tweeën met 11 personen in twee auto's naar Ouddorp. Er was maar weinig zon, maar de temperatuur was prima. En het was droog! We streken neer aan de Brouwersdam en de kinderen vermaakten zich van groot tot klein met zand en zee. Wat wil je nog meer? Zelf heb ik heerlijk zitten haken. Lekker uitrusten :-).

Rond vijven inspecteerde Willem nog maar eens de lucht en vervolgens Buienradar. De Duitsers die naast ons zaten wisten te vertellen dat er vòòr zes uur géén regen zou komen. Ok. Dan hadden we nog een uur om de (ham)burgers te smorrelen en de broodjes soldaat te maken.

Het lukte allemaal prima. Om vijf voor zes waren we weer helemaal ingepakt. De regen mocht komen. En kwam :-). Maar wij hadden een heerlijke middag gehad. De eerste keer Ouddorp in 2014. Ik hoop dat er deze zomer nog heel wat keertjes mogen volgen.

Weer thuis
Thuis was er weer het nodige te doen. Was, afwas en de rest. En dat maakte al met al, dat het een lánge Tweede Pinksterdag voor mij was.