Vorige keer schreef ik al over m´n weck-projectjes van deze week. En inderdaad zijn er aardig wat gevulde weckpotten in de kelder beland. Potten met rundvlees, gehaktballen, rode kool en tomaat-paprikasoep.
Ik kreeg van alle kanten vragen over wecken:
Hoe doe je dat?
Huh? Kun je ook vlees wecken?
Kan je daar eens over vloggen/bloggen?
Waarom weck je?
Enzovoorts.
Ik ga er niet heel erg uitgebreid over schrijven, maar zal de belangrijkste info op een rijtje zetten.
Zelf ben ik in 2001 begonnen met wecken. Ik was aangestoken door een Belgische mailvriendin. In België werd in die tijd nog volop geweckt. In mijn omgeving kende ik niemand die weckte. Dat werd toen alleen nog vrij algemeen in het Noorden van ons land gedaan.
Mijn vriendin weckte vaak. Zij had een heel grote moestuin en ze leefde op veel fronten zoveel mogelijk zelfvoorzienend.
Als je het hele jaar uit je moestuin wilt eten, ontkom je er niet aan om veel van je zomerse overvloed op te slaan en te bewaren. Daar zijn natuurlijk veel manieren voor. De bekendste en meest gangbare manier is, denk ik, invriezen. Minder algemeen is het om te wecken. Het wecken is eigenlijk met de komst van vriezers min of meer in vergetelheid geraakt. Hoewel het de laatste jaren weer echt aan het terugkomen is!
Wecken blijkt toch wel verschillende voordelen te hebben ten opzichte van diepvriezen. Allereerst heb je natuurlijk geen elektriciteit meer nodig, als je je spullen eenmaal geweckt hebt. Dit terwijl een vriezer 365 dagen per jaar stroom staat te trekken. Een tweede voordeel is, dat er niets aan te hand is, mocht de stroom langdurig uitvallen. Een niet heel ondenkbaar scenario als je let op bijvoorbeeld de overbelasting van ons elektriciteitsnetwerk en de steeds reëlere kans op natuurrampen als overstromingen en stormen/orkanen waardoor de elektriciteit kan uitvallen. Een derde voordeel is, dat het eten zo ongeveer kant-en-klaar op de plank staat. In veel gevallen hoef je het enkel maar op te warmen. Je hoeft dus geen rekening te houden met ontdooitijd of kooktijd. Een vierde voordeel is, dat veel producten uit de weck beter smaken dan uit de vriezer. Maar dat is natuurlijk heel persoonlijk. Een vijfde voordeel: weckvoorraad blijft veel langer goed dan diepvriesvoorraad. Dit zijn wel zo´n beetje de belangrijkste voordelen. Maar er zijn er zeker nog wel meer te noemen.
Wecken is niet moeilijk. Heel kort gezegd werkt het zo: je stopt producten in een weckpot. De potten sluit je af. Vaak gaat dat met een rubberen ring, maar je kunt ook schroefdekselpotten gebruiken. Je zet de potten in een (weck)pan en vult deze met water tot de potten (bijna) onder staan. Je brengt het water aan de kook en na een tijdje (variërend van 30 minuten tot 3 uur, afhankelijk van wat je weckt) haal je de potten eruit. Door het koken is de lucht uit de potten gegaan en door de verhitting zijn bacteriën dood. De omstandigheid in de potten is nu zo, dat de producten heel lang houdbaar zijn. Voor de meeste producten geldt een houdbaarheidsdatum die wordt omschreven als: je leven lang plus één dag. Met andere woorden: heeeeeel lang houdbaar! Behalve groenten en fruit kun je ook bijvoorbeeld vlees, vis, brood en cake wecken. En, wat ik al eerder noemde, ook water. Heb je ruimte in je weckketel over, dan zet je daar een paar potten water in. Die weck je mee en dan heb je dus ook gekookt water op voorraad staan. Hoe fijn is het, als je in geval van een calamiteit niet naar de winkel hoeft te rennen voor flessen water (met de grote kans, dat die dan uitverkocht zijn).
Vroeger waren weckketels soort van grote pannen, die je op je gasfornuis zette als je ze gebruikte. Tegenwoordig zijn er volautomatische elektrische weckketels. Je kunt die op temperatuur en tijd instellen. Er zijn er ook, die een kraantje onderaan hebben, zodat je het (hete) water er gemakkelijk uit kunt laten lopen, na gebruik. Het is daarmee allemaal een stuk gemakkelijker geworden.
Zelf heb ik destijds bij mijn weckketel ook een ontsap-geval gekocht. Dat is een soort groot vergiet met opvangbak, dat precies in de ketel past. Met dit hulpstuk kun je grote hoeveelheden fruit op een heel gemakkelijke manier ontsappen. De ontsapper zou ik niet willen missen. Ik heb hem al heel vaak gebruikt.
Wat ik ook nog altijd gebruik is het originele Weck handboek. Dit gebruik ik als ik twijfel over wecktijden, maar ook wel om ideetjes op te doen. Ideeën doe ik verder op in twee facebookgroepen, waar ik lid van ben. De ene groep heet ´Wecken is hip!´. Het is een fijne, actieve groep, waar zéker voor beginners heel veel te leren valt. Bijvoorbeeld over welke producten je níet kunt gebruiken, over nat of juist droog wecken, over het gebruik van bepaalde potten enzovoorts.
De andere groep is een Franse groep. Daar vind je dan weer apartere recepten, omdat er in Frankrijk heel veel meer geweckt wordt dan in Nederland. Denk bijvoorbeeld aan allerlei pasteien. Deze groep heet ´Mes bocaux et conserves!´.
Zit je niet op facebook, dan kun je ook veel informatie vinden op de website Weckenonline.eu Hier kun je recepten vinden, maar ook allerlei materialen kopen.
Tegenwoordig kun je ook best veel informatie over wecken vinden op internet of in tijdschriften. Helaas in die informatie zeker niet altijd juist. Vaak is het verouderde informatie. Dat is met name zo als het gaat over wecktijden. Of ze bevelen bijvoorbeeld aan om potten appelmoes en jam enzo op de kop te zetten bij het afkoelen. Maar tegenwoordig zijn schroefdeksels gecoat met een laagje kunststof/plastic, wat op deze manier oplost en in je eten terecht komt. Niet doen dus!
Mocht je willen beginnen met wecken, begin dan met iets wat gemakkelijk bewaart. Denk aan appelmoes, stoofpeertjes en tomatensoep of -saus.
Afijn. Met meer dan 20 jaar ervaring voel ik me geen beginneling meer. Anderzijds valt er ook voor mij nog altijd van alles te experimenteren op dit gebied. Maar dat vind ik nu juist leuk :-). Wecksuccessen voor mij zijn, behalve de net genoemde appelmoes, stoofpeertjes en tomatensoep: vlees, sperziebonen, cake, bietjes, rode kool. Soep daarentegen lukt mij niet altijd even goed. Dikke soep, zoals erwtensoep, is sowieso lastig te wecken. Kippensoep is bij mij ook al twee keer mislukt. Sommige dingen vinden wij uit de weck niet lekker. Bijvoorbeeld spruiten en bloemkool. Daar kom je ook pas achter, als je het ervaren hebt. Calculeer dus zeker ook bloopers en tegenvallers in. Dat lijkt er een beetje bij te horen...
Maar de successen kun je natuurlijk jaar op jaar herhalen. Ik voel me erg rijk met een kelder vol potten! Ik denk zomaar, dat het onderwerp ´wecken´ de komende tijd nog regelmatig langs gaat komen.
